Blogposts

Blog

Geplaatst op dinsdag 27 september 2022 @ 00:02 door Travelboy , 1718 keer bekeken

Seksuoloog Mariela Castro:  Volgens Fidel Castro konden homo’s geen goede revolutionairen zijn. Zijn nicht Mariela zet zich in voor een familiewet die hun gelijke rechten geeft.

 

Mariela Castro's 'little ticks'

Mariela Castro

 

Cubanen konden zich zondag per referendum uitspreken over een nieuwe familiewet, die onder meer het homohuwelijk mogelijk maakt – en koppels van hetzelfde geslacht in de toekomst het recht geeft ook kinderen te adopteren. Het zou een bijzondere omslag zijn voor het socialistische bestuurde land, waar na de revolutie van Fidel Castro en zijn guerrilla, in 1959, homoseksuelen nog jarenlang in werkkampen werden weggestopt. Het zou van Cuba een voorloper maken op het gebied van lhbt-rechten op een overwegend conservatief machocontinent.

 

Een van de grote aanjagers van de Cubaanse strijd voor homorechten en voorstander van de nieuwe wet is bovendien seksuoloog Mariela Castro. Ze is de dochter van oud-president Raúl Castro (89) en een volle nicht van de in 2016 overleden Fidel, die homo’s bij leven onder meer wegzette als „een afwijking van de natuur” die „onmogelijk echte revolutionairen” konden zijn. In een vraaggesprek met NRC, eerder dit jaar afgenomen, legt Castro als directeur van Cenesex (Instituut voor seksuele voorlichting en opvoeding) uit waarom Cuba de nieuwe wet hard nodig heeft.

 

Castro (60) ontvangt in een groot zandkleurig koloniaal pand met een ruime patio en een brede balustrade. In haar kantoor hangen posters van trans vrouwen en liggen informatiefolders over gratis geslachtsveranderingen, betaald door de overheid, zoals die in Cuba al jaren mogelijk zijn. In de huidige gezinswet, uit 1975, staat nog expliciet dat een huwelijk alleen mogelijk is tussen man en vrouw, terwijl de nieuwe wet gender helemaal weglaat. Volgens Castro draait alles uiteindelijk om ‘inclusie’. „Voor een land met socialisme als basis moeten de rechten van minderheden gewaarborgd zijn. Dat kan nu eindelijk met deze nieuwe familiewet.”

 

Lange tijd ‘geen prioriteit’


Bij de inhaalslag waarvoor Castro zich inzet, heeft ze naar eigen zeggen ook haar invloed bij haar vader aangewend, die tot twee jaar geleden president was. „Er is te lang gewacht. De positie van minderheden zoals homoseksuelen en trans mannen en -vrouwen werd niet als prioriteit gezien. Nu staat het op de agenda. En ja, ik geef toe dat er in het verleden fouten zijn gemaakt.”

 

In de beginperiode van de revolutie werden homoseksuelen gezien als dissidenten die niet voldeden aan de beeldvorming van ‘de nieuwe socialistische mens’. Begin jaren zestig werden naar schatting tussen de achthonderd en duizend homoseksuelen als dissidenten opgesloten in werkkampen, waar ze met geweld een ‘heropvoeding’ kregen.

 

„Als dat allemaal echt zo is gegaan, was dat natuurlijk verkeerd’’, zegt Mariela Castro, die niet heel diep op de fouten van haar oom Fidel wil ingaan. „We moeten het, naar mijn idee, ook in die tijd zien. Cuba werd van alle kanten aangevallen door de Verenigde Staten. Er waren invasies, je wist niet wie wel en wie niet te vertrouwen was. De boycot van de VS drukt nog steeds op onze samenleving, maar in die beginperiode was er sprake van oorlog.”

 

Door haar gedrevenheid in de strijd, wordt ze wel Cuba’s ‘homomoeder’ genoemd. Maar er klinkt ook forse kritiek, want andere mensenrechten (zoals het recht op vereniging, vergadering of meningsuiting) worden door het regime onderdrukt – en dáárvoor wendt Mariela Castro haar invloed niet aan. Tijdens massaprotesten vorig jaar juli werden honderden demonstranten opgepakt en veroordeeld tot hoge gevangenisstraffen. Castro wil daar niet op ingaan.

 

Kerken kritisch


In Cuba is activisme voor homorechten grotendeels gekanaliseerd via het eenpartijstelsel van de Communistische Partij, niet via onafhankelijke maatschappelijke groeperingen. Om draagvlak te creëren voor de wetswijziging organiseerde het bewind via zijn ‘revolutionaire buurtcomités’ in het hele land bijeenkomsten om burgers over de nieuwe wet te informeren. Voor uiteindelijke goedkeuring moest zondag meer dan de helft van de kiezers ‘ja’ stemmen. (In de praktijk leveren stembusgangen in Cuba altijd het door het regime gewenste resultaat op.)


Critici van de regering realiseren zich dat een stem vóór de familiewet, in feite een stem is op de regering. Dit veroorzaakt verdeeldheid onder de bevolking, zeker in een tijd dat het eiland kampt met economische malaise, terugkerende stroomuitvallen en algemene schaarste. Iedere vorm van protest hiertegen wordt hardhandig de kop in gedrukt. Cubanen kunnen alleen stemmen met hun voeten, wat duizenden ook doen door het eiland te ontvluchten.

 

In aanloop naar het referendum is de wet op enorme propagandaborden door het hele land aangeprezen. President Miguel Díaz-Canel stelde vorige week in een tv-rede: „Ja stemmen is kiezen voor onze eenheid, voor de revolutie, voor ons vaderland en het socialisme.”

 

Kritiek op de nieuwe familiewet komt behalve van critici van de regering ook van leiders van de invloedrijke katholieke kerk en van evangelische kerken. Vooral pinkstergemeentes zijn bezig aan een opmars in Cuba. Het homohuwelijk staat haaks op hun traditionele familiewaarden. Castro: „Deze nieuwe familiewet is breder dan alleen rechten van homoseksuelen, het gaat om bescherming van iedereen, van vrouwen, kinderen, van ouderen. Het gaat ook om gelijkheid tussen echtparen, hoe verdeel je het huishouden, en om het veroordelen van huiselijk geweld. Dat proberen we de kerken ook uit te leggen.”

 

bron: www.nrc.nl

 


Reacties

Plaats een reactie

Je moet ingelogd zijn om een reactie te mogen plaatsen. Klik hier om in te loggen.