Gay Vrienden Club

Meerdere belangenbehartigers hebben zich er inmiddels over verbaasd: de asielplannen van kabinet Schoof bevatten zeer nadelige gevolgen voor LHBTIQ+ personen. Zo wil het kabinet het voor LHBTIQ+ personen met een verblijfstatus nagenoeg onmogelijk maken om hun achtergebleven partner in veiligheid te brengen. Gaykrants hoofdredacteur ziet in de asielplannen van kabinet Schoof een ‘bijna kwaadaardige onverschilligheid’ over het lot van asielzoekers met een LHBTIQ+ achtergrond. 

Het is niet eens de onbarmhartigheid die Nederland met deze plannen laat zien; het is de bijna kwaadaardige onverschilligheid over de positie van LHBTIQ+ personen die me raakte. Want het zijn niet de heteroseksuele ‘gelukszoekers’ of ‘veiligelanders’, zoals het radicaal-rechtse blok van dit kabinet ze omschrijft, die het slachtoffer van de plannen zullen worden. Integendeel; Het zijn juist LHBTIQ+ personen, een groep met een verdomd goede reden om hier asiel aan te vragen, die kabinet Schoof met de asielplannen benadeelt. 

alleen voor gehuwden

Gezinshereniging was het punt waar kabinet Rutte IV in juli 2023 over struikelde. Demissionair VVD-minister Dilan YeÅŸilgöz bleef daarna bij hoog en bij laag volhouden dat er dringend iets moest worden gedaan aan het probleem dat zij ‘nareis op nareis‘ noemde. Daarmee deed ze de kiezer geloven dat er sprake was van een tsunami aan nareizigers. Die tsunami bleek echter niet veel meer dan een rimpeling in een pierenbadje te zijn, iets wat YeÅŸilgöz later ook moest toegeven.

Ondanks het feit dat er dus geen sprake is van een ‘nareis op nareis’ probleem, komt kabinet Schoof alsnog met asielplannen die met name de nareismogelijkheden van de partners van LHBTIQ+ asielzoekers met een verblijfstatus drastisch beperken. Mensen die in de toekomst van de nareisregeling gebruik willen maken, moeten volgens het wetsvoorstel namelijk getrouwd zijn met iemand die hier al een verblijfsstatus heeft gekregen.
En welke bevolkingsgroep kan nog altijd niet overal ter wereld trouwen? Juist… 

geen kwestie van willen

Dit voorstel maakt het voor ongehuwde partners dus praktisch onmogelijk om van de nareisregeling gebruik te maken. Daarmee sluit het kabinet in één klap een groep mensen uit die – volkomen buiten hun schuld om – niet kunnen trouwen. Niet omdat ze daar persoonlijk iets op tegen hebben; integendeel. Maar simpelweg omdat ze in hun eigen land niet mogen trouwen. 

Er zijn in totaal 196 officieel erkende landen in de wereld. Heteroseksuele paren kunnen in al die landen trouwen. Ze zullen er in ieder geval niet voor in de gevangenis belanden. Paren van gelijk geslacht kunnen wereldwijd slechts in 37 landen trouwen. In 159 landen dus niet. De kans dat een LHBTIQ+ asielzoeker niet getrouwd is, is daarmee veel groter dan dat diegene wel getrouwd is.

Rustaagh!

Maar voordat Geert Wilders schuimbekkend twittert over de potentiële ‘aSiELtSuNaMi!!!1!!’ die deze hoofdredacteur kennelijk over Nederland wil afroepen, neem ik hem graag de wind uit de zeilen. En om te voorkomen dat Dilan YeÅŸilgöz badend in het zweet wakker wordt, terwijl ze “Nareizigers! Overal nareizigers!” roept, wil ik ook haar gerust stellen. Want de asielsoep wordt ook nu al niet zo heet gegeten als ze door politiek Den Haag wordt opgediend. Dat zal met de hoeveelheid ongetrouwd nareizende LHBTIQ+ partners dus ook niet anders zijn. 

Die groep is in ieder geval vele malen kleiner dan de hoeveelheid arbeidsmigranten die we steeds weer uitnodigen om in het Westland de tomaten en de aardbeien te komen plukken. Ook zijn lang niet alle 159 landen waar LHBTIQ+ personen nog niet kunnen trouwen automatisch hofleverancier van asielzoekers. Nee, de landen waar Schoof en co. zich eigenlijk druk om moeten maken zijn door de website 76crimes.com overzichtelijk op een rijtje gezet.

Volgens deze website zijn er op dit moment nog altijd 64 landen waar leden van de LHBTIQ+ gemeenschap strafrechtelijk vervolgd worden. In zeven landen staat de doodstraf op het verrichten van homoseksuele handelingen. Dát, geachte leden van het kabinet, zijn de landen waaruit we ongehuwde nareizigers kunnen en zelfs moeten verwachten. Dat zijn de mensen die de hulp van een rijk land als het onze namelijk heel hard kunnen gebruiken. En het antwoord op de vraag of deze mensen nu wel of niet getrouwd zijn, zou daarbij geen ene flikker af moeten wijzen. 

kletskoek van klever

Het wetsvoorstel met de trouwboekjes-toonplicht is slechts één van de asielplannen van kabinet Schoof die een negatieve impact op LHBTIQ+ personen kunnen hebben. Twee weken geleden kwam Reinette Klever, de minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp, nog met een ander voorstel. Zij had namelijk – helemaal alleen – een plan bedacht om afgewezen asielzoekers ergens anders op te vangen. En wel in een land dat vorig jaar nog de doodstraf voor LHBTIQ+ personen invoerde. Dit kan potentieel levensgevaarlijke situaties opleveren voor LHBTIQ+ asielzoekers wiens aanvraag onterecht is afgewezen. En dat gebeurt vaker dan gedacht.

Stichting LGBT Asylum Support heeft er namelijk een dagtaak aan om rechters erop te wijzen dat de Immigratie en Naturalisatie Dienst (IND) niet volgens de afgesproken werkinstructie te werk gaat. En dat asielaanvragen van mensen met een LHBTIQ+ achtergrond nog steeds op dubieuze gronden worden afgewezen. De petitie van de stichting met de titel Niet Gay Genoeg is ondertussen al bij editie 4.0 aanbeland.

Het tegenargument van Klever om afgewezen asielzoekers alsnog naar Oeganda uit te zetten is daarentegen niet sterk. De minister komt namelijk niet veel verder dan de constatering dat Oeganda zo’n gastvrij land is. Ook vindt ze dat de band met Nederland heel goed is. Zij wel, ja. Maar daar valt vanuit LHBTIQ+ perspectief nogal wat tegenin te brengen. 

Geldkraan

Haar directe voorganger, Liesje Schreinemacher, draaide na de invoering van de Anti-Homoseksualiteit Wet de geldkraan voor diverse projecten in Oeganda vorig jaar juist dicht. De Verenigde Staten en de Wereldbank namen soortgelijke stappen. Dat feit heeft minister Klever waarschijnlijk over het hoofd gezien bij het lezen van het overdrachtsdossier.

Het idee dat Klever nu juist Oeganda wil aanwijzen als dé plek waar Nederland – het op twee na rijkste land van Europa – afgewezen asielzoekers naar toe kan sturen, kan men vreemd vinden. Misschien zelfs absurd. Het wordt door sommigen ook wel gezien als een brevet van bestuurlijk onvermogen. Maar het getuigt in ieder geval van zeer weinig inzicht in de omstandigheden waarin Oeganda verkeert.

Ranking Uganda

Oeganda wordt sinds 1986 geleid door president Yoweri Kaguta Museveni Tibuhaburwa. Zijn regeerstijl is niet bepaald democratisch te noemen. Tegenstanders belanden vaak in de gevangenis, worden mishandeld, vermoord, of ‘verdwijnen’ simpelweg. Het ontwikkelingsprogramma van de VN (UNDP) plaatst Oeganda op plek 159 van 193 onderzochte landen in de Human Development Index. Ook in de Corruption Perception Index, de belangrijkste ranglijst van corruptie in de publieke sector, bungelt het land ergens onderaan. Oeganda staat daar momenteel op plaats 141 van in totaal 180 onderzochte landen. En zo zijn er meer van dit soort ranglijsten en resultaten:

De Global Peace Index: plaats 126 van 163 onderzochte landen;
Het Global Competitiveness Report: plaats 115 van de 141;
De Global Innovation Index: plaats 121 van de 133;
De Absence of Corruption Index: plaats 133 van de 140.

De ranglijsten waar het Oeganda wel hoog op scoort, gaan niet over dingen waar je trots op kan zijn. Het land staat op de tweede plaats van 183 onderzochte landen als het gaat om zelfmoord onder vrouwen. Ook op de depressieranglijst scoort het land relatief hoog: plaats 47 van de 190. Dat is ook niet gek: het land staat op de 37ste plaats van in totaal 230 onderzochte landen en gebiedsdelen wanneer je kijkt naar het aantal moorden per hoofd van de bevolking.

‘Sorry Dick; als één van je ministers uitgerekend Oeganda als opvangland wil aanwijzen, dan zit ze wel heel erg out of the box te schijten.’

pleefiguur

Het kabinet slaat met de asielkwestie ondertussen ook internationaal een pleefiguur. Dat ondervond premier Schoof, toen een journalist van de Belgische VRT naar het onderwerp vroeg. “In Oeganda is geen vrijheid van meningsuiting, het land heeft de strengste anti-homowetgeving ter wereld. Critici worden stelselmatig vervolgd, gemarteld en zelfs vermoord. Dat weet de Nederlandse premier”, aldus de VRT.

Als antwoord kon Schoof niet anders dan dit alles toegeven, om daarna niet veel verder te komen dan een halfbakken pleidooi om toch vooral ‘out of the box’ over dit onderwerp te blijven nadenken. Maar sorry Dick; als één van je ministers uitgerekend Oeganda als opvangland wil aanwijzen, dan zit ze wel heel erg out of the box te schijten. En als je daar dan niet van op de hoogte blijkt te zijn, sla je als premier automatisch een pleefiguur.

Plan? Welk plan?

Schoof was niet de enige die niet op de hoogte was van de plannen. Klever heeft tijdens haar werkbezoek onder andere met de Oegandese minister van Buitenlandse Zaken, Odongo Jeje Abubakhar, gesproken. En afhankelijk van wie je het vraagt hebben ze daarbij ook/ niet over haar plan voor opvang namens Nederland gesproken. Klever claimde van wel, Abubakhar wist nergens van. Maar uiteindelijk reageerde hij toch enthousiast op dit nieuwe verdienmodel voor zijn president land. Desgevraagd liet de Oegandese minister namelijk weten: “Wij staan open voor ieder gesprek over dit onderwerp. Want wij geloven dat mensen altijd geholpen moeten worden, als ze in nood verkeren.” Het feit dat de Oegandese regenbooggemeenschap sinds vorig jaar juist in grote nood verkeert dankzij het beleid van de regering, liet minister Abubakhar gemakshalve buiten beschouwing.

Gelet op het gestuntel rondom de asielplannen van kabinet Schoof tot nu toe, zou je bijna denken dat minister Klever alleen op werkbezoek is gegaan om ‘de kunst van het buiten beschouwing laten’ van haar Oegandese collega af te kijken. Ze bleek een snelle leerling; ze wist zelfs de premier lange tijd buiten beschouwing te laten. Voor LHBTIQ+ asielzoekers hoop ik alleen maar dat het parlement bij het beschouwen van deze plannen iets kritischer te werk gaat dan men bij het opstellen van de asielplannen van kabinet Schoof is geweest. 

bron: www.gaykrant.nl