Gay Vrienden Club

Een plek waar je bent overgeleverd aan willekeur, geweld aan de orde van de dag is en drugshandel welig tiert. Dat zwarte beeld werd geschetst van Nederlandse asielzoekerscentra op een publieke bijeenkomst zaterdag in Den Haag van vooral Russische lhbtq’s.

Voorname aanleiding voor de bijeenkomst was het lot van de 17-jarige Alice, een transmeisje dat eind maart overleed aan een overdosis die ze innam in het azc aan de Willinklaan in Osdorp. Volgens belangenorganisatie LGBT Asylum Support is ze sinds 2021 de zevende queer asielzoeker die door zelfdoding is overleden.

In Den Haag lieten aanwezigen in het midden of sprake was van zelfdoding of een noodlottige overdosis. Wel werd benadrukt dat er herhaaldelijk bij opvangorganisatie COA aan de bel was getrokken door medebewoners over de verslechterende situatie van Alice, zonder dat adequaat zou zijn opgetreden.

Alice arriveerde eind 2023 in Ter Apel, waar ze door een andere asielzoeker zou zijn verkracht. Via een azc in Den Helder belandde ze in februari van dit jaar in Amsterdam. Aanvankelijk viel ze daar niet in negatieve zin op, maar na een paar weken kregen medebewoners vermoedens dat ze drugs gebruikte.

“We zeiden tegen COA-medewerkers: hou haar in de gaten,” vertelde een van hen in een documentaire over Alice waarvan stukjes werden vertoond in Den Haag. In haar kamer troffen ze drugsnaalden aan en ze verzorgde zichzelf steeds slechter.

Toen ze eind maart amper in staat was te lopen vonden gealarmeerde beveiligers het aanvankelijk niet nodig een arts in te schakelen, werd gezegd in de documentaire. Toen dat later op de dag alsnog gebeurde, kon ze niet meer worden gered. Kamerleden van GroenLinks-PvdA hebben vragen gesteld over de dood van Alice aan asielminister Marjolein Faber, die nog niet zijn beantwoord.

Verbrijzeld gezicht

Ook het lot van Iurii Belous kwam ter sprake. Deze Russische queer asielzoeker werd in de zomer van vorig jaar zwaar mishandeld door een medebewoner, nadat hij meerdere keren zou zijn bedreigd vanwege zijn geaardheid. Hij hield er een verbrijzeld gezicht en meerdere botbreuken aan over. Het COA zette hem in een taxi naar het ziekenhuis.

Belous vertelde er zelf over in Den Haag. Op dit moment verblijft hij op de asielboot MS Galaxy in het Westelijk Havengebied in Amsterdam. Hij schetste een ambivalent beeld van de situatie daar.

“Het is een van de veiligste plekken voor lhbtq’s die ik heb meegemaakt,” zei hij. “Als je in Ter Apel om hulp vraagt, zeggen ze dat je het zelf maar moet oplossen. Op de Galaxy komen beveiligers naar je kamer als je daarom vraagt. En ze geven hun 06-nummer, zodat je ze kan bellen als er iets aan de hand is.”

Meeprofiteren van drugshandel

Anderzijds is het volgens hem ook in dit azc kinderlijk eenvoudig om aan drugs te komen en wordt er op de boot volop in gehandeld. Vanuit de stad komen mensen naar het zeecruiseschip toe om verdovende middelen te kopen, aldus Belous.

Andere Russische aanwezigen kwamen met soortgelijke verhalen over andere azc’s, waarbij beveiligers een oogje toeknijpen of zelfs financieel zouden meeprofiteren van drugshandel. “Het echte probleem is dat het COA niks voor ons doet,” zei een van hen.

De bijeenkomst werd georganiseerd door Free Russia Nederland, een Russische oppositiebeweging in Nederland. Volgens bestuurslid Cyril Schmidt was het COA tevergeefs gevraagd om iemand af te vaardigen. De Volkskrant schreef vorige maand over de dood van Alice. Het COA wilde toen om privacyredenen niets zeggen over de zaak.

LGBT Asylum Support vraagt geregeld om betere bescherming voor lhbtq-asielzoekers. Voorzitter Sandro Kortekaas kondigde zaterdag aan dat er volgende week een nieuwe open brief de deur uit gaat richting minister Faber, die mede is ondertekend door Amnesty International. In een vorige maand verstuurde brief waarschuwt hij dat Russische trans asielzoekers extra kwetsbaar zijn, gezien het aantal zelfdodingen in deze groep.

bron: www.parool.nl