Gay Vrienden Club

Toen de fascistische dictator Francisco Franco steirf in 1975 stierf, werd de overgang naar een democratie eindelijk mogelijk voor Spanje. Maar een aantal wetten bleef onveranderd omdat het land doordrongen was van conservatieve en extreemrechtse ideeën. Zo werden homoseksuelen en transmensen beschouwd als ernstig zieken en criminelen. Onder de Sociaalrisicowet werden in 1977 nog steeds leden van de lhbtqia+-gemeenschap opgepakt, maandenlang opgesloten en veroordeeld. Dit gegeven had kunnen worden benut voor een sterk drama, maar debuterend regisseur Alejandro Marin dompelt het in Love & Revolution onder in een feelgoodmarinade.

Het was een goed idee van Marin om zijn sociale tragikomedie op te hangen aan een ongebruikelijk hoofdpersonage. Meestal volg je de lijdensweg van de homoseksueel, maar in Marins film staat die van zijn moeder centraal. Voor de zestigjarige weduwe Reme is haar zeventienjarige zoon Miguel haar alles, ook al heeft ze het moeilijk met zijn 'onmannelijke gedrag'. Ze voelt plaatsvervangende schaamte wanneer macho's hem uitlachen en vrouwen over hem roddelen. Maar zolang hij zijn examen voor de universiteit aflegt en zich niet te belachelijk maakt, kan ze daarmee leven.

Maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Miguel kan zijn geaardheid niet verbergen en komt bovendien in contact met activisten die strijden voor lhbtqia+-rechten. Reme wil niet van die 'slechte vrienden' weten, maar dreigt door haar onbegrip haar zoon te verliezen. Toch is ze vastbesloten om haar kind te beschermen, alleen weet ze niet meer hoe. Het gegeven van een ouder die het gedrag van zijn kind aanvankelijk niet accepteert, heeft Marin geplukt uit de tragikomedie Billy Elliot- dat geeft hij grif toe - maar die inspiratie zorgt wel voor een narratief probleem.

Marin spiegelt zich te veel aan de Britse klassieker, omwille van die semivrolijke toon die hem voor ogen stond. Waar Billy Elliot tegen de zin van zijn vader balletdanser wenste te worden, wil Miguel in Love & Revolution carrière maken als cabaretzanger, waardoor hij in conflict komt met zijn moeder. Door min of het begin van Billy Elliot te kopiëren wordt Miguel tijdens de eerste dertig minuten de protagonist. Dat voelt inconsistent in een verhaal dat in feite over Reme gaat. Miguel verdwijnt trouwens grotendeels uit beeld wanneer zijn moeder de functie van hoofdpersonage overneemt.

Miguel als aanvankelijke protagonist biedt Marin wel de mogelijkheid om de lhbtqia+-activisten als een grappende en kleurrijke bende te schetsen. Maar heel boeiend is dat niet; daar zit niet het echte drama. Love & Revolution eist pas echt je aandacht op wanneer moeder Reme ondervindt dat haar liefde voor haar zoon botst met haar verworven positie in een weinig tolerante gemeenschap. Het is een ontnuchtering die haar dwingt te kiezen. Maar Marin hanteert al vanaf het begin die semivrolijke toon, dus kan zelfs het kleinste kind voorspellen dat alles goedkomt.

Het duurde tot 1995 voor de Sociaalrisicowet volledig uit het Spaanse strafwetboek werd geschrapt en bijna dertig jaar later is homofobie nog steeds een probleem in Spanje. Met het oprukken van extreemrechtse (en dus homofobe) partijen in Europa was een meer gefocust en harder drama zonder vals optimisme wellicht gepaster. Love & Revolution is gewoon te zacht, te braaf en te zalvend om echt impact te hebben. De meeste toeschouwers zullen zeker worden vermaakt en met een glimlach de zaal verlaten, maar een lichte schok was beter geweest.

In één scène snijdt Marin een heel andere toon aan: de juiste. Gedwongen door zijn moeder moet Miguel bij een dokter naar naaktfoto's van mannen en vrouwen kijken. Die van de vrouwen interesseren hem niet, dus daar gaat hij snel doorheen. Bij die van de mannen blijft hij wat langer hangen en wacht hem én de toeschouwer een zeer onaangename verrassing. Als Marin de zwarte humor van deze scène vaker had benut en een meer ontnuchterend einde had toegevoegd, dan zou zijn film langer blijven hangen.

bron: www.filmtotaal.nl