Gay Vrienden Club

Een echte man is de tweede vertaalde roman van Mohamed Mbougar Sarr, die doorbrak met De diepst verborgen herinnering van de mens. Het verhaal dat zich afspeelt in Senegal draait om homofobie, en de onontkoombaarheid van het gerucht.

De in Senegal geboren en in Parijs woonachtige schrijver Mohamed Mbougar Sarr brak in 2021 door met La plus secrète mémoire des hommes. Die met de prestigieuze Prix Goncourt bekroonde roman kwam vorig jaar in Nederland uit als De diepst verborgen herinnering van de mens. Over een mysterieus boek, een al even geheimzinnige, verdwenen schrijver, en een jonge schrijver die alles wil weten van die schrijver en dat boek.

Ook hier werd dat boek, Sarrs vierde roman, enthousiast onthaald. Nu brengt de Nederlandse uitgever, Atlas Contact, De purs hommes (2018) uit, de derde roman van Sarr die zich afspeelt in Senegal.

In Een echte man, kort gezegd, draait het om homofobie. Hoofdpersoon is de jonge universitaire literatuurdocent Ndéné Gueye, die op een dag een schokkend, viraal gaand filmpje ziet over een man die uit zijn graf op een islamitische begraafplaats wordt gehaald. Er wordt beweerd dat de man een góór-jigéen was, een homoseksueel. En homoseksualiteit is het grote taboe in Senegal.

Zoektocht

Gueye raakt geïntrigeerd door de beelden. Hij wil weten wie die man was die zo gruwelijk werd behandeld. Een echte man is daarmee, net als in De diepst verborgen herinnering van de mens, een zoektocht. En ook een queeste naar wie de ik-persoon eigenlijk is (al gaat het in de literatuur meestal om niets anders). Met ook al dezelfde branie en durf geschreven, in een soms wat barok taalgebruik.

Gueye blijkt niet onverschillig te staan tegenover de homofobie in het land. Zelf geeft hij les over de Franse dichter Paul Verlaine. Hoewel dat niet mag van het ministerie van Onderwijs, want naar aanleiding van het filmpje is de homoseksuele dichter uit alle lesprogramma’s geschrapt.

Menselijk geweld

Omdat Gueye dat ‘achterlijk’ vindt, en hij in zijn zoektocht gespot wordt als hij met een gedoogde góór-jigéen praat, en hij tenslotte bij de moeder van de uit zijn graf gehaalde man op bezoek gaat, komt er een (mooi en goed beschreven) geruchtenmachine op gang. Inclusief het meest voor de hand liggende (raadt u zelf maar), waardoor alles en iedereen, ook zijn familie, zich tegen hem keert.

En hoe red je je uit die situatie? Kun je je weren tegen de kracht van het gerucht? En tegen ‘de onontkoombaarheid van menselijk geweld’? Dat zou ook een goede titel zijn geweest, zo’n beetje analoog aan die van zijn doorbraakroman

.