Gay Vrienden Club

Lhbt, lhbti, lhbtiq+, lhbtiqa+. Met hoeveel letters we seksuele diversiteit ook duiden, voorop staat telkens de l van liefde. Zoals het licht de bonte patronen in een caleidoscoop hun glans verleent laat die alle kleuren van de regenboog stralen. Zeker wanneer de dagen het langst zijn. Zes boeken voor een zomer vol liefde.

De Franse auteur Philippe Besson, die al vele, wereldwijd vertaalde bestsellers schreef, leverde in 2020 met Lieg met mij een klassieke liefdesroman af, die al veelvuldig is vergeleken met Annie Proulx’ Brokeback Mountain en André Acimans Call Me by Your Name, ook coming-of-ageromans, beide verfilmd.

De verteller, met zijn gevoeligheid voor taal en zijn neiging tot fantaseren, valt in dit autobiografische verhaal samen met schrijver Besson. Die wordt in 2007 in de lobby van een hotel in Bordeaux geïnterviewd en meent daar een van de langslopende hotelgasten te herkennen. Dat brengt hem op slag terug naar zijn eindexamenjaar in het provinciestadje Barbezieux, toen hij hevig verliefd werd op schoolgenoot Thomas. Dan ontspint zich het relaas van een gelukkige maar ook tragische eerste liefde, die wordt overschaduwd door een voortdurend aanwezig determinisme, gevormd door de sociale mores op het platteland, de kerk en de verwachtingen van de familie. ‘Hij weet iets wat ik niet weet: dat ik weg zal gaan. Dat mijn leven zich elders zal afspelen. Ver, heel ver weg van Barbezieux, van de lusteloosheid, de loodgrijze hemels en het gebrek aan perspectief daar.’

In de zomer na de examens scheiden hun wegen al, maar daarmee is deze liefde nog niet ten einde. Die zal een grote weerslag blijken te hebben op beider levens. Lieg met mij ontstijgt de conventionele lovestory door Bessons bijzondere stijl met korte, heldere zinnen vol zintuiglijkheid, die meer oproepen dan er staat. Een melancholiek verhaal, dat nergens sentimenteel wordt.

Zwemmen in het donker (2021) heeft een extra dimensie doordat het zich afspeelt in het door repressie en homofobie gekenmerkte communistische Polen van de jaren tachtig, voor de val van de Muur. In dit liefdesverhaal van de Pools-Duitse Tomasz Jedrowski moet student Ludwik in de zomer van zijn afstudeerjaar naar het voor jongeren verplichte werkopvoedingskamp. Daar ontmoet hij Janusz, ze worden verliefd op elkaar en besluiten na het kamp nog een aantal dagen samen te gaan kamperen. Ze vinden een idyllische plek in een bos, aan een meer, een paradijs waar ze ongestoord kunnen vrijen, zwemmen en verboden boeken lezen.

Maar dan moeten ze terug naar Warschau, waar de harde realiteit zich weer aandient, waardoor hun liefde onder druk komt te staan. Hoe kunnen ze samen zijn en zichzelf blijven onder dit regime? Welke offers zijn ze bereid te maken voor vrijheid? Met het contrast tussen de lichtvoetigheid van een tedere, gelukkige liefde en de zwaarte van het leven in een verscheurd land verleent Jedrowski veel spanning aan zijn verhaal en in een vlot proza met veel rake metaforen schetst hij een sterk tijdsbeeld.

In Alle kleuren van de nacht (2021), het debuut van de Nederlandse Sanne Helbers, gaat de jonge Helena op zoek naar zingeving in India, een gegeven dat al heel wat romans heeft opgeleverd, maar Helbers geeft er een verrassende draai aan. Helena ervaart het leven als een leegte, als een absurde en zinloze chaos, een eindeloze herhaling van zetten. Ook haar relatie met haar vriend, Taco, die tevreden is met een rustig voortkabbelend bestaan en haar existentiële twijfel niet deelt.

Online heeft ze de Indiase fotograaf Raavi ontmoet, tot wie ze zich heimelijk aangetrokken voelt. Ze besluit naar India af te reizen om daar Raavi te ontmoeten. Deze fotograaf blijkt tot haar verbazing een vrouw te zijn, op wie ze ook nog eens verliefd wordt. Er ontstaat een mooi spel van toenadering tussen beide vrouwen en ze beleven samen gelukkige momenten. Helena lijkt een zin te hebben gevonden, maar door haar verwarring over haar seksuele identiteit en de confrontatie met grote verschillen tussen de Nederlandse en de Indiase cultuur belandt ze weer volop in een strijd met de chaos, waarbij ze zich gesteund weet door de existentialistische filosofie. Een liefdesverhaal met de nodige verdieping dus.

De Canadese Ruby Barrett houdt het geografisch gezien wat kleiner; The Romance Recipe (2022) speelt zich af op de werkvloer. Amy Chambers is eigenaar van een noodlijdend restaurant. In de hoop dat van de ondergang te redden heeft ze Sophie Brunet, die bekendheid geniet als voormalig finalist van het tv-kookprogramma Pop-Up Kitchen, aangenomen als chef-kok. Amy hoopt dat dat bezoekers zal trekken, maar dat valt nogal tegen. De wat norse Sophie heeft liever niets meer te maken met haar tanende tv-carrière en wil vooral met rust worden gelaten door controlefreak Amy en alleen maar koken.

De omgang tussen beiden verloopt aanvankelijk dan ook stroef, maar dat neemt niet weg dat Amy al eerder, zittend voor de televisie, verliefd werd op Sophie en dat Sophie, die onlangs haar verloofde verliet na hem en zichzelf te hebben toegegeven dat ze biseksueel is, zich aangetrokken voelt tot Amy. Na een periode van elkaar telkens wegduwen en weer aantrekken, leidt een nieuwe kans voor het restaurant tot een spannende confrontatie tussen de twee, en dan slaat toch echt de vlam in de pan . Barrett geeft een realistisch beeld van de complexiteit van relaties, zowel privé als professioneel, en met haar expliciete beschrijving van erotische scènes is het ook een smeuïge roman.

...
Detransitie, baby (2022) is Torrey Peters’ debuut en ook meteen de internationale doorbraak van deze Amerikaanse auteur. Waar veel boeken over transgenderpersonen zich richten op het individuele proces van coming-out en transitie, is Peters’ roman veelomvattender, door aan te sluiten bij de huidige maatschappelijke discussies over gender en daar ook een antwoord op te formuleren.

Haar protagonisten Reese en Amy, beiden transvrouw, hadden een liefdevolle relatie en woonden samen in New York. Reese hoopte moeder te worden, maar toen Amy besloot weer als man te gaan leven, als Ames, werd hun relatie onhoudbaar.

Nu heeft Ames een relatie met Katrina, een cisvrouw. Hij is dan wel weer man, maar wanneer Katrina onverwacht zwanger wordt, schrikt hij terug voor het idee van vaderschap. Wat nu? Hij ziet maar één oplossing: dat ze het kind samen met zijn ex, Reese, gaan opvoeden.

Zijn plan leidt voor alle drie tot een worsteling die toont welke complexe rol gender speelt in het leven van iedereen en hoe ingewikkeld de liefde is voor transvrouwen in een beknottende samenleving met vastgeroeste ideeën en een schrijnend gebrek aan voorbeelden, aan moederrollen. Dat alles beschrijft Peters zonder prekerig te worden en, ondanks menige pijnlijke situatie, zonder zwaarte en met veel humor. Dit boek maakt duidelijk hoezeer we allemaal van elkaar verschillen, maar ook wat ons bindt: we willen allemaal geborgenheid. Daarmee is het op te vatten als een pleidooi voor empathie en, inderdaad, liefde.

In De laatste halte (2021), van de eveneens Amerikaanse Casey McQuiston, speelt de behoefte aan geborgenheid ook een grote rol. De biseksuele jonge vrouw August staat onzeker in het leven, is cynisch en argwanend geworden en kan zich niet voorstellen dat zij ooit een grote liefde zal beleven. Maar wanneer ze in New York gaat studeren en via haar nieuwe huisgenoten terechtkomt in een regenbooggemeenschap waarin ieder gender en ras welkom is, begint ze langzaam op te bloeien. En dan ontmoet ze ook nog eens in de metro de mysterieuze en stoere Jane en lijkt die grote liefde plots mogelijk. Alleen: Jane, die eruitziet als een punkrocker uit de jaren zeventig, blijkt daadwerkelijk een punkrocker, en een activistische feminist, uit die periode te zijn en zit al decennia vast in de metro, door een ongelukkig lot buiten de tijd geplaatst.

Hoe raar dat ook lijkt, de lezer moet zich door deze magie niet laten afschrikken, want McQuiston speelt op overtuigende wijze een spel met de tijd en de verbeelding, waardoor ze niet alleen haar personages een plaats geeft in een gemeenschap, maar die laatste ook een plaats geeft in de geschiedenis. Het maakt haar roman bovendien, in combinatie met een aanstekelijke humoristische verteltrant, tot een pageturner.

bron: www.fd.nl